لوله مانیسمان چیست؟

لوله مانسمان

لوله مانیسمان که در واقع همان لوله های بدون درز هستند، کاربرد های حساس و متنوعی دارند. علت نام گذاری لوله های بدون درز بر اساس نام مخترعین آن، برادران مانیسمان است. لوله های مانسمان با توجه به اهمیت در صنعت و ویژگی و کاربرد خاصی که دارند، دارای روش های تولید متفاوتی هستند.

اگر بخواهیم لوله های مانسمان را در یک جمله به شما معرفی کنیم:
در حقیقت لوله های بدون درز و آثار هر گونه اتصال و جوش کاری هستند، که کاربردهای خاص و پراهمیتی در صنعت دارند.
لازم به ذکر است که لوله های مانسمان درز دار نیز موجود است .
در حقیقت زمانی اهمیت و کاربرد این لوله ها بر همگان آشکار شد که:
لوله های درز دار قابل استفاده در صنعت هایی که نیاز به مقاومت در برابر فشار بالا دارند، نبودند.
لوله های مانیسمان بر اساس سایز، رده و کاربرد، انواع مختلفی دارند.

انواع رده های لوله مانسمان

انواع لوله های مانیسمان بر اساس رده های 20، 40، 60، 80، 120 و 140 تقسیم می شوند.
بنابراین لوله های بدون درز با مقاومت در برابر فشار های مختلف در پالایشگاه ها، صنایع هیدروکربنی، صنایع خودروسازی و انتقال نفت و گاز و… به این منظور تولید و عرضه گردید.
در ادامه به شرح روند تولید لوله های مانیسمان و انواع آن ها می پردازیم.

لوله مانسمان چگونه تولید می شود؟

همان طور که در قسمت قبل توضیح دادیم روش تولید لوله های مانیسمان متفاوت از انواع لوله های گالوانیزه، فولادی، ضد زنگ، آلیاژی و… است.
پیش از شرح کاربرد های این نوع لوله در صنعت، به نحوه تولید لوله های بدون درز می پردازیم.
در فرایند کلی تولید لوله ی مانیسمان، یک شمش فولادی به لوله های بدون درز تبدیل می شوند.
لازم به ذکر است که این تنها روش تولید لوله های مانیسمان نیست.
اما می توان گفت تولید لوله مانسمان به این روش مقرون به صرفه است.

استراتژی ساخت لوله مانسمان

استراتژی ساخت لوله مانیسمان بر اساس استاندارد  های خاصی صورت می گیرد، برای مثال استاندار های A53 و A106 که از جمله استانداردهای ASTM است.
لوله های مانیسمان در ابعاد مختلف مطابق با مصارف گوناگون تهیه می شود.
بر اساس این استاندار ها تولید لوله مانیسمان با ضخامت مشخص با توجه به میزان فشار سیالاتی که از آن عبور می کنند، تعیین می گردد.
همچنین برای تولید انواع خاصی از لوله های مانیسمان نیاز به فرایند های حرارتی نیز وجود دارد.
به طور کلی فرایند ساخت لوله مانیسمان مطابق با اقلیم محل استفاده از لوله و نوع و میزان سیالات مورد انتقال توسط آن تعیین می شود.

روند تولید لوله مانسمان

برای تولید به صرفه ی لوله مانسمان فرایند زیر طی می شود.
به این روش اصطلاحا سنبه کاری چرخشی می گویند و به شرح زیر است:
قطعه شمش های فولادی با توجه به ابعاد و اندازه های مدنظر سفارش دهنده برش داده و در کوره های قوسی قرار می گیرند، تا در حد گداخته شدن حرارت دهی شود.
سپس با دستگاهی به نام لخ پرس، مرکز قطعه شمش فولادی سوراخ می شود.
پس از آن سطح مقطع آن توسط دستگاه النگیتور گرد و صیقلی می شود.
در نهایت با شلیک سنبه ای 12 متری درون قطعه فولاد، سوراخ لوله را ایجاد می کنند.

حال زمان تاب گیری و جداکردن سنبه شلیک شده است.
در صورتی که لوله دارای تاب، قوس یا بر آمدگی باشد، در این مرحله برطرف می گردد.
ابتدا و انتهای لوله که بر اثر برش ها تیز و برنده است، کروی سازی می شود و پس از آن مرحله کشش لوله تا 24 متر انجام شده و زمان سرد و خنک کردن لوله فرا می رسد.
حال لازم است لوله مانیسمان آماده شده، برای بررسی مشخصات مکانیکی، ویژگی ها، میزان مقاومت و کیفیت عملکرد آن مورد سنجش واقع شود.
در ادامه این تست ها را به تفصیل شرح می دهیم.
پس از تایید و تعیین ویژگی های لوله، نوبت به پولیش کاری برای جلوگیری از خوردگی های احتمالی و بسته بندی لوله های مانیسمان می رسد.

تست های مورد نیاز در فرایند تولید لوله های مانسمان

در روند تولید لوله های مانسمان برای سنجش قابلیت ها و ویژگی های فیزیکی و همچنین کیفیت لوله های مانیسمان با تست های:

تست کشش لوله مانسمان

تست کشش لوله مانسمان برای سنجش میزان مقاومت لوله در برابر کشیدگی انجام می شود.
بدیهی است که لوله مانیسمان توسط دستگاه سنجش کشیده می شود و در این میان کیفیت و عملکرد لوله بررسی می شود.

• تست فشار لوله مانسمان:

برای سنجش میزان فشاری که لوله های مانیسمان قادر به تحمل هستند ماده ای را به درون لوله ی مورد آزمایش وارد کرده و با انبساط آن فشار را افزایش می دهند.
لوله باید در مدت زمان مشخصی این فشار را تحمل کند.
بدیهی است که مشاهده هر گونه شکستگی یا ترک بر سطح لوله مانسمان، نشانی بر عدم مقاومت در برابر آن میزان فشار است.
در این سنجش معمولا آسیب پذیر ترین بخش لوله را مورد بررسی قرار می دهند.

• تست سختی لوله مانسمان:

سنجش میزان سختی لوله های مانیسمان به نسبت سخت تر و هزینه بر تر است.
البته لازم به ذکر است که ضخامت بالای لوله مانیسمان هزینه های سنجش سختی را کاهش می دهد.
این تست با بررسی کیفیت لوله، سطح عملکرد و ویژگی های مکانیکی آن به سه طریق؛ Lua، Cloth و Victoria انجام می شود.
تست سختی به هر روش از انواع فوق با دستگاه ویژه ای امکان پذیر است.
در میان دستگاه های رایج برای بررسی میزان سختی لوله های مانیسمان دستگاه راکول دارای دقت به نسبت بالاتری است.

• تست خوردگی لوله مانسمان:

با توجه به احتمال قرار گیری لوله های مانسمان در معرض خوردگی، این سنجش انجام می گیرد تا از مقاومت لوله ها در برابر خوردگی اطمینان حاصل شود.
برای این سنجش از غلظت های مختلف اسید نیتریک استفاده می شود.
این غلظت توسط مهندسین و با توجه به جنس فولاد استفاده شده در ساخت لوله مانسمان، تعیین می شود.

کاربرد لوله های مانسمان در صنعت

لوله های مانسمان به واسطه ویژگی خاصی که دارند، در خطوط مربوط به صنایع حساس دارویی، تغذیه، نفت و گاز و… است.
که یک مورد از آن ها را در قالب مثال عنوان خواهیم کرد:
• در خطوط صنایع غذا و دارو از لوله های استیل مانسمان استفاده می گردد‌.
• و همانطور که گفته شد در مصارف خط تولید سیلندر های هیدرولیکی، صنعت خودروسازی، بویلرها، ، خطوط پر فشار پالایشگاهی و صنعت نفت و گاز کاربرد های فراوانی دارد.

انواع لوله های مانسمان

لوله های مانسمان در سایز های مختلفی تولید می شوند و در صنایع مختلفی کاربرد دارند.
البته معمولا این لوله ها قطر های کمی دارند اما به این معنا نیست که لوله های مانسمان با قطر بزرگ وجود نداشته یا بدون کاربرد باشند.
رایج ترین سایز لوله های مانسمان در صنعت، رده های 20 و 40 هستند.
لوله های مانسمان در سایزهای 6 یا 12 متری تولید می شوند.
پتانسیل و تجهیزات کارخانه ی تولید لوله های مانیسمان در تعیین تنوع موجود برای عرضه، نقش اساسی دارد.
زیرا ساخت هر نوع از لوله های مانسمان با تغییرات فرایند تولید و تجهیزات خاصی همراه است، که به نسبت هزینه های بالاتری را طلب می کند.
انواعی از لوله های مانیسمان توسط کارخانه های داخلی قابل تولید هستند و برخی دیگر از طریق واردات تامین می شود .

خلاصه مطلب

لوله های بدون درز برای انتقالات سیالات تحت شرایط خاص و فشار بالا بسیار کاربردی هستند و در انواع سایز و رده ها در صنایع مختلف کاربرد دارند.
تهیه انواع لوله های مانیسمان که توسط کارخانه های داخلی تولید می شوند یا انواع وارداتی آن با کیفیت و ویژگی های مطلوب و هزینه ای مقرون به صرفه از گروه تاسیساتی سلامتی امکان پذیر است.

مانسمان